Wat is uw mening: is de privacy van werknemers belangrijker dan veiligheid op de werkvloer?
Op het vlak van alcohol- en drugsgebruik is het antwoord van de overheid “ja”. Een werkgever kan, behoudens uitzonderingen, namelijk niet eenvoudig zijn werknemers testen op alcohol- of drugsgebruik. De uitzonderingen hierop zijn onder andere piloten en machinisten. Maar bijvoorbeeld op de bouw, voor vrachtwagenchauffeurs of binnen laboratoria mag een alcohol- of drugscontrole niet zomaar, terwijl ook in die bedrijfstakken alcohol- of drugsgebruik tot gevaarlijke situaties kan leiden.
Een alcohol- of drugstest mag dan alleen als:
– er een alcoholbeleid is, bijvoorbeeld in een personeelshandboek;
– de test bij iedereen kan worden afgenomen – van productie tot directie;
– er een concrete aanleiding is om een test te doen; en
– de werknemer er uitdrukkelijk mee instemt.
Dit zijn strenge, cumulatieve eisen. Hierdoor is het lastiger voor de werkgever om de veiligheid op de werkvloer te garanderen. De werkgever loopt tegen de muur van het privacyrecht aan.
Wijziging privacywetgeving
Met het oog op de aanstaande wijziging van de privacywetgeving (AVG), pleiten werkgeversorganisaties MKB Nederland en VNO-NCW nu voor ruimere mogelijkheden om te testen op alcohol en drugs. De werkgevers hebben de Tweede Kamer verzocht om de privacywetgeving op dat vlak op te rekken. De reden voor het verzoek van MKB Nederland en VNO-NCW is ingegeven door de hiervoor omschreven problematiek. In Het Financiële Dagblad geeft MKB Nederland aan: “Maar als een dronken medewerker in een chemisch bedrijf een fout maakt en er giftige wolken ontstaan, dan zijn de gevolgen niet te overzien.”
Een terecht verzoek naar mijn mening. De werkgever is aan te strenge eisen gebonden en als het fout gaat, dan wordt wel de werkgever erop aangesproken. De veiligheid op de werkvloer moet bij de werkgever hoog in het vaandel staan. Op dit punt schiet de privacywetgeving in mijn optiek zijn doel voorbij.
Meer informatie zieke werknemer
Een tweede verzoek van de werkgeversorganisaties is dat de privacywetgeving de werkgever meer ruimte biedt om informatie aan zieke werknemers te kunnen vragen in een re-integratieproces. De werkgeversorganisaties willen dat wordt verduidelijkt wanneer werknemers wel om persoonlijke gegevens gevraagd mogen worden. Tot nu toe mag de werkgever alleen vragen naar het verpleegadres, de vermoedelijke duur van de ziekte, lopende afspraken en werkzaamheden en of de werknemer onder een vangnetbepaling van de Ziektewet valt. Werkgevers willen echter ook kunnen vragen welke beperkingen een werknemer heeft en wanneer de werknemer inzetbaar is.
De vakbonden zijn het – niet geheel verrassend – niet eens met het verzoek. FNV en CNV menen dat de huidige wetgeving juist niet ver genoeg gaat wat betreft de bescherming van de medische gegevens van werknemers.
Debat Tweede Kamer
Op donderdag 8 maart vindt een debat in de Tweede Kamer plaats over de wijzigingen in de privacywetgeving. In principe gaat dat alleen over de uitvoering van de nieuwe Europese regels op het gebied van privacy. Het is vraag of de Tweede Kamer het verzoek van de werkgeversorganisaties oppakt en meeneemt in de wetswijziging. Naar mijn mening mag de veiligheid op de werkvloer wel op meer punten prevaleren boven de privacy van de werknemer, maar we zullen moeten afwachten wat het wetgevend orgaan beslist.