Ernstige arbeidsongevallen als gevolg waarvan een werknemer komt te overlijden (maar ook in de gevallen van ziekenhuisopname of blijvend letsel) moeten bij de toezichthouder, meestal de Inspectie SZW, worden gemeld. Na de melding van een dodelijk arbeidsongeval wordt, onder de verantwoordelijkheid van de officier van justitie (Functioneel Parket), door de opsporingsdienst van de Inspectie een strafrechtelijk onderzoek ingesteld. Als de resultaten van dat onderzoek daartoe aanleiding geven kan de werkgever (meestal een rechtspersoon) worden vervolgd wegens dood door schuld en overtreding van art. 32 van de Arbeidsomstandighedenwet (Arbowet). Dat artikel bepaalt dat het de werkgever verboden is om handelingen te verrichten of na te laten die in strijd zijn met de Arbowet en de op die wet berustende bepalingen indien daardoor, naar hij weet of redelijkheid moet weten, levensgevaar of ernstige schade aan de gezondheid van een of meer werknemers te verwachten is.
Dodelijk arbeidsongeval door beknelling in de lift
Rechtbank Oost-Brabant heeft zich deze maand gebogen over zo’n zaak waarin de werkgever werd vervolgd vanwege een dodelijk arbeidsongeval. Een werknemer overleed nadat hij bij het verrichten van schoonmaakwerkzaamheden in een liftschacht beklemd was geraakt tussen een goederenlift en de vloer. Onderzoek wees uit dat de beveiliging van de lift niet had gefunctioneerd. In de verplichte schriftelijke risico-inventarisatie (RI&E) was de beschrijving van de goederenlift niet apart opgenomen. Dat werd de werkgever aangerekend.
Beoordeling door de rechtbank
De rechtbank oordeelt allereerst dat de werkgever in de RI&E verzuimd heeft specifiek aandacht te besteden aan de goederenliftinstallatie. Dit had wel gemoeten, omdat het volgens de rechtbank ging om een installatie van substantiële omvang terwijl bij het gebruik ervan aanzienlijke risico’s voor de veiligheid van het personeel kunnen ontstaan. De werkgever had dat uit de gebruikershandleiding van de lift moeten opmaken, aldus de rechtbank.
Verder verweet de rechtbank de werkgever dat de werknemer geen duidelijke instructie had gekregen om de liftinstallatie, voorafgaand aan het uitvoeren van de schoonmaakwerkzaamheden, uit te schakelen.
Op basis daarvan acht de rechtbank dood door schuld en opzettelijke overtreding van art 32 Arbowet (misdrijfvariant) bewezen. De rechtbank veroordeelt de werkgever tot een geldboete van €75.000,=.
Lees hier de gehele uitspraak
Praktische tips
Het is voor werkgevers dus zeer belangrijk om de regelgeving ter zake de arbeidsomstandigheden zorgvuldig na te leven. Op de werkgever rust de verantwoordelijkheid om te zorgen voor de veiligheid en gezondheid van de werknemers. Om dat te bereiken moet de werkgever ten minste een beleid voeren dat gericht is op zo goed mogelijke arbeidsomstandigheden.
Onderstaande vragen kunnen u een handvat bieden voor de beoordeling of dat beleid op orde is.
- Is er sprake van een actuele en volledige RI&E?
- Is er een adequaat plan van aanpak en wordt dat plan in praktijk gebracht ?
- Zijn de veiligheidsrisico’s in voldoende mate bekend gemaakt aan de werknemers?
- Heeft de werkgever voldoende toezicht gehouden op de naleving van veiligheidsregels?
Is het antwoord op één of meerdere vragen ‘nee’? Treft u dan tijdig de juiste maatregelen om dit antwoord om te kunnen buigen naar een ‘ja’. Indien nodig, kunnen wij u daarbij helpen.
HSE-congres
Dit jaar organiseert Sdu op 29 november te Rijswijk het HSE Congres 2018 dat in teken zal staan van arbeidsveiligheid. Frank Janzing zal op het congres spreken over de strafrechtelijke afhandeling van ernstige arbeidsongevallen en zal daarbij specifiek aandacht besteden aan de mogelijke strafrechtelijke aansprakelijkheid van de veiligheidsdeskundige Meer informatie over dit congres vindt u onder het tabblad HSE congres op onze website.