In het begin van 2017 heeft de Hoge Raad uitspraak gedaan over eigendomsverkrijging door verjaring. Het ging om grond gelegen in het plaatsje Drunen, gemeente Heusden. In Drunen wonen 22 mensen die grond van de gemeente in gebruik hebben genomen.
Gebruik van de grond
Deze 22 mensen, de 22, deden van alles op grond van de gemeente. Zij bouwden een omheining van 1,40 meter, twee boomhutten en een deel van een jeu-de-boulesbaan. In de omheining zat een poort, die alleen geopend kon worden door degenen die de omheining gebouwd hebben. Niet door de gemeente zelf.
Nu wilde de gemeente deze grond gebruiken voor de herinrichting van de Heidijk. De vraag was van wie nu de grond was. Van de gemeente Heusden, of van ‘de 22’ die er een hek omheen bouwden?
De grond was immers voorheen van de gemeente, maar het hek belemmerde de toegang van de gemeente tot de grond.
Naar de rechtbank
De gemeente laat het er niet bij zitten en stapt naar de rechtbank. Het verzoek aan de rechtbank is: Laat deze mensen weggaan van onze grond, zodat wij de grond kunnen gebruiken en herinrichten. De rechtbank was het met de gemeente eens.
De 22 ging in hoger beroep bij het gerechtshof. Het gerechtshof was het niet met de rechtbank eens. Zij gaf de grond aan de 22.
De Hoge Raad geeft antwoord
De Hoge Raad moest uitsluitsel geven. Wie heeft er nu gelijk? Kan iemand zomaar grond van de gemeente in eigendom krijgen? Ja, dat kan. Door verjaring. De 22 kregen dan ook gelijk van de Hoge Raad. In het arrest geeft de Hoge Raad aan wat de criteria zijn voor eigendomsoverdracht.
De criteria komen kortweg hierop neer: wanneer u grond gebruikt van de gemeente (of van de buren), dan kunt u daarvan na 20 jaar eigenaar worden. U moet die grond wel 20 jaar zo gebruiken, dat het lijkt of u al eigenaar bent. U moet zich als het ware eigenaar voelen. In de woorden van de Hoge Raad, u moet ‘pretenderen’ eigenaar te zijn.
Of u zich gedraagt alsof u eigenaar bent, beoordeelt de Hoge Raad van geval tot geval. Alle feiten en omstandigheden zijn van belang. Dat kan dus in elke zaak anders zijn. In deze zaak waren onder andere de omheining van 1,40 meter, de boomhutten en de jeu-de-boulesbaan doorslaggevend.
De uitspraak van de Hoge Raad kunt u hier lezen.
Tot slot
Gebruikt u ook grond die eigenlijk van de gemeente (of van de buren) is? Dan kan het zomaar zijn dat u daarvan eigenaar bent. Wij bekijken graag voor u of daarvan sprake is.
Tot slot, de Hoge Raad merkte in het arrest (ten overvloede) nog op dat, indien de gemeente grond verliest door verjaring, de gemeente een tegenvordering uit onrechtmatige daad kan instellen. Hiermee kan de gemeente de grond alsnog proberen terug te krijgen of schadevergoeding vorderen. Laat u daarom goed adviseren!