Om allerlei vaardigheden te oefenen werd in de beroepsopleiding die ik direct na mijn beëdiging tot advocaat volgde, vaak gebruik gemaakt van rollenspelen. Dat was niet bepaald mijn favoriete bezigheid. Dat gold zeker voor de gevallen waarbij je in het ongewisse werd gelaten van wat de opdracht van je tegenspeler was.
Om een intakegesprek te oefenen kreeg ik de opdracht om gedurende een paar minuten een zeer persoonlijk verhaal te vertellen. Dat verhaal moest ik dan vertellen tegen een andere nieuwbakken advocaat die tegenover mij plaats nam. Het onderwerp maakte niet uit als het maar een persoonlijke lading had. Zo’n opdracht valt niet mee, zeker niet als je tegenspeler een volslagen onbekende is. In mijn geval was dat Marian een, op het eerste oog, aardige en vlotte dame die ogenschijnlijk wel zin in de opdracht had. Ik peinsde me suf wat ik haar vertellen kon zonder dat ik mij al te kwetsbaar behoefde op te stellen. Uiteindelijk besloot ik haar verslag te doen van de zeer moeizame bevalling van mijn pasgeboren eerste kind.
Tijdens mijn verhaal maakte Marian geen oogcontact met mij. Ze keek op haar horloge, friemelde voortdurend aan haar kleding en slaakte een paar verveelde zuchten. Bij mij begon het te borrelen. Wat een trut! Dat ze niet eens het fatsoen heeft om mijn verhaal met enige interesse aan te horen! Wat heb ik die dame verkeerd ingeschat.
Toen de stoom werkelijk uit mijn oren kwam, werd het signaal van het einde van het rollenspel gegeven. Marian keek mij onmiddellijk met een verontschuldigende blik aan: “Sorry Frank. Het was mijn opdracht om jouw verhaal met zo min mogelijke aandacht aan te horen. Neem het me niet kwalijk”.
Tja, zo tuin je erin. Maar het heeft zijn effect niet gemist. In een paar minuten ben ik van boosheid tot het kookpunt geraakt. Alleen vanwege het feit dat degene aan wie je een zeer persoonlijk verhaal vertelt volstrekt geen aandacht voor je heeft. Ik heb door deze oefening zelf aan den lijve ondervonden dat gemeende aandacht essentieel is voor de vertrouwensrelatie die tussen advocaat en cliënt onontbeerlijk is. Empathisch luisteren, altijd bereikbaar zijn en snel reageren. Zo geef je de cliënt de aandacht die hij verdient.
En zo doen we dat bij ALEX advocaten.
P.S. Met enige regelmaat ontmoet ik Marian. Zij is net als ik al meer dan 25 jaar advocaat. Ze is een bijzonder fijne collega. Maar telkens als ik haar zie wordt bij mij weer op mijn blauwe plek gedrukt. De impact van het rollenspel is na al die jaren nog steeds niet helemaal verdwenen.