De Arbowet bepaalt dat ernstige arbeidsongevallen, dat zijn de ongevallen die leiden tot de dood, blijvend letsel of ziekenhuisopname, direct aan de Inspectie SZW (of in de volksmond arbeidsinspectie) moeten worden gemeld. Bij het niet naleven van deze verplichting kunnen forse boetes aan de werkgever worden opgelegd. Hoewel deze meldingsplicht vrij helder is, gaat het in de praktijk nog wel eens mis. Vaak onbedoeld.
Het lijkt mee te vallen
Een van de oorzaken is dat het letsel dat een werknemer heeft opgelopen zich in eerste instantie niet als ernstig laat aanzien, maar dat in een later stadium toch blijkt te zijn. Een voorbeeld hiervan uit de bouwsector. Een werknemer in de bouw krijgt tijdens zijn werkzaamheden een zwaar voorwerp op zijn hand. De huisarts herkent het letsel niet als ernstig en de werknemer wordt in eerste instantie geadviseerd zich ziek te melden en enkele dagen thuis te blijven om het handletsel door rust te laten genezen. De klachten verergeren zich echter snel en de werknemer wordt doorverwezen naar een orthopeed die vaststelt dat operatief ingrijpen noodzakelijk is. Twee weken na het ongeval wordt de werknemer opgenomen in het ziekenhuis. De werkgever vergeet dit dan aan de Inspectie SZW te melden.
Arbeidsongeval met bedrijfsauto
Werkgevers staan er niet altijd bij stil dat een verkeersongeval tijdens werktijd ook geldt als een arbeidsongeval. De werkgever is dan ook verplicht het ongeval te melden als er sprake is van overlijden, blijvend letsel of ziekenhuisopname. In de praktijk zien we dat werkgevers dat vaak niet doen.
Ongevallen in het woon-/werkverkeer daarentegen worden niet als arbeidsongeval aangemerkt, omdat het woon-/werkverkeer zich in beginsel buiten de invloedssfeer van de werkgever afspeelt. Als er voor het woon-/werkverkeer echter gebruik wordt gemaakt van vervoersmiddelen van de werkgever, is er wel weer sprake van een arbeidsongeval omdat de werkgever verantwoordelijk is voor de veiligheid van de door hem aan de werknemer ter beschikking gestelde vervoersmiddelen. Werkgevers zijn niet altijd op de hoogte van deze uitzondering.
Wie moet melden? En wanneer?
Een andere oorzaak voor het niet melden, is de onbekendheid met het begrip “werknemer” in de Arbowet. Het gaat in de Arbowet namelijk niet alleen om personen die op basis van een arbeidsovereenkomst of publieke aanstelling (ambtenaar) rechtstreeks bij de werkgever in dienst zijn, maar het gaat ook om uitzendkrachten en vrijwilligers. Het komt voor dat een uitzendkracht slachtoffer is van een arbeidsongeval en de inlenende werkgever het ongeval alleen aan het uitzendbureau meldt, maar geen melding doet bij de Inspectie SZW. Dit terwijl de inlener, en niet het uitzendbureau, als werkgever geldt op wie de plicht rust om het arbeidsongeval direct aan de toezichthouder te melden. Laat de inlenende werkgever dat na, dan kan hij een boete krijgen.
De wet schrijft voor dat de melding “direct” moet plaatsvinden. Direct is uiterlijk binnen 24 uur. Als meteen na het arbeidsongeval geen sprake lijkt te zijn van een ziekenhuisopname of van blijvend letsel maar later wel, dan moet het arbeidsongeval alsnog zo snel mogelijk worden gemeld.
Verschillende boetes
De hoogte van de boete wordt mede bepaald door de omstandigheid of het arbeidsongeval nog door de toezichthouder te onderzoeken is.
Bij het te laat melden van een ernstig arbeidsongeval kunnen zich drie situaties voordoen;
- De melding is te laat, maar het ongeval is nog wel te onderzoeken –> boete € 1.500,-
- Een ander dan de werkgever heeft te laat gemeld en het ongeval is nog wel te onderzoeken –> boete 4.500,-
- De melding is te laat en het ongeval is niet meer te onderzoeken –> boete van € 50.000,-.
Meld op tijd, zo nodig zekerheidshalve
Cijfers van de Inspectie SZW (Rapport Staat van arbeidsveiligheid) wijzen uit dat vorig jaar 4.225 ongevalsmeldingen zijn gedaan. Van deze meldingen is 35% niet nader onderzocht, omdat het niet ging om meldingsplichtige ongevallen. Hieruit blijkt dat werkgevers regelmatig het zekere voor het onzekere nemen. Dat lijkt ons een verstandige handelswijze, waarmee u een boete van €50.000,- kunt besparen
De melding aan de toezichthouder kan telefonisch, 24 uur per dag via het gratis nummer 0880055151 of via het meldingsformulier op de website van de Inspectie SZW.
Twijfelt u of u een melding moet doen? Neemt u dan gerust contact op met ons voor overleg.