Een V.O.F. met twee firmanten
Veel winkels verkeren steeds vaker in moeilijkheden door het online shoppen. Zo ook de kledingwinkel van mevrouw Lauren. Deze kledingwinkel werd gedreven in de vorm van een V.O.F. (vennootschap onder firma). Mevrouw Lauren was, als natuurlijk persoon, een van de vennoten. Naast mevrouw Lauren was er nog een vennoot, maar dit was een B.V. (besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid). Deze structuur zorgde ervoor dat mevrouw Lauren (in privé), naast de B.V., hoofdelijk aansprakelijk was voor eventuele schulden van de V.O.F. De aansprakelijkheid van een B.V. is beperkt tot haar vermogen. De bestuurder van de B.V. is in beginsel niet privé aansprakelijk. Een riskante constructie voor mevrouw Lauren! De constructie was ooit bedacht door een accountant, met als doel om belasting te besparen.
Schulden
Het ging steeds slechter met de kledingwinkel. De V.O.F. kreeg steeds meer schulden, onder andere bij de Belastingdienst. Mevrouw Lauren en de bestuurder van de B.V. besloten om op eigen aangifte faillissement van de V.O.F. en van de B.V. aan te vragen. De B.V. had geen vermogen (alleen schulden). Mevrouw Lauren was met haar (bescheiden) privé vermogen hoofdelijk aansprakelijk naast de B.V. voor alle schulden van de V.O.F. Haar privé vermogen was echter niet toereikend om die schulden te betalen. Daarom verzocht zij om toegelaten te worden tot de wettelijke schuldsaneringsregeling. Het faillissement van de V.O.F. en de B.V. werd wel uitgesproken, maar mevrouw Lauren werd niet toegelaten tot de schuldsanering.
Oordeel rechtbank
De rechtbank oordeelde dat mevrouw Lauren niet aannemelijk had gemaakt dat zij te goeder trouw is geweest ten aanzien van het ontstaan en onbetaald laten van haar schulden aan de Belastingdienst. Bovendien heeft mevrouw Lauren volgens de rechtbank de onderneming te lang voortgezet ten koste van de verplichtingen aan de Belastingdienst. Die omstandigheden leidden tot afwijzing van het verzoek van mevrouw Lauren om te worden toegelaten tot wettelijke schuldsanering.
Toelating schuldsanering
Om in aanmerking te komen voor de wettelijke schuldsanering moet er worden voldaan aan een aantal toelatingsvereisten. Zo wordt de wettelijke schuldsanering alleen van toepassing verklaard indien de schulden die voortkomen uit de bedrijfsvoering te goeder trouw zijn ontstaan. Bovendien is vereist dat de schuldenaar zijn schulden niet meer kan betalen. Tot slot moet de schuldenaar de verplichtingen van de schuldsaneringsregel naar behoren nakomen en zich inspannen om inkomen te werven.
Om te bepalen of er sprake is van te goeder trouw hanteert de rechtbank de Landelijke uniforme beoordelingscriteria toelating (zie Procesreglement insolventiezaken). Hier staat beschreven dat er is in beginsel geen sprake is van goede trouw indien het gaat om schulden aan het UWV of de Belastingdienst, die betrekking hebben op een opgelegde boete, het niet nakomen van aangifteverplichtingen of het niet nakomen van verplichtingen tot afdracht van (omzet)belasting.
Omdat er onder andere sprake was van een aanzienlijke belastingschuld, heeft de rechtbank het verzoek van mevrouw Lauren afgewezen.
Hardheidsclausule
Indien de schuldenaar niet te goeder trouw is, bestaat er toch een mogelijkheid om de wettelijke schuldsanering van toepassing te verklaren. Dit kan dankzij de ‘hardheidsclausule’ die in de wet is opgenomen. In hoger beroep is daarop, met succes, een beroep gedaan.
Het gerechtshof verweet mevrouw Lauren dat zij onvoldoende overzicht had gehouden over de financiële administratie, waarvoor zij als ondernemer een zware verantwoordelijkheid draagt. Bij het hof kon echter worden aangetoond dat bijzondere omstandigheden een rol speelden bij het ontstaan van de schuld. Het hof constateerde dat mevrouw Lauren direct na het faillissement werk heeft gevonden en er geen extra schulden meer zijn ontstaan. Daarmee heeft mevrouw Lauren een stabiele financiële situatie gecreëerd, waarbij zij gedurende de schuldsaneringsperiode ook een bijdrage kan leveren aan het afbetalen van de belastingschuld.
Volgens het hof was voldoende vast komen te staan dat mevrouw Lauren grip heeft gekregen op de omstandigheden die haar in financiële problemen hebben gebracht.
Denk goed na!
Een belastingtechnisch slimme, maar juridisch riskante constructie binnen de onderneming kan dus grote gevolgen hebben. Houd bij het oprichten van een onderneming, in het bijzonder bij de keuze voor een rechtsvorm, dus goed in de gaten wat de consequenties zijn van bepaalde constructies. Wij kunnen u hierbij desgewenst adviseren.