In een aantal blogs ga ik in op de verschillende wijzigingen in de WAB – Wet Arbeidsmarkt in Balans. Deze blog gaat over ontslag en de cumulatiegrond.
Ontslaggronden
Ontslag is nu alleen mogelijk als aan één van de strikte gronden in de wet is voldaan. De wet kent nu nog de volgende redelijke gronden voor ontslag:
a. bedrijfseconomische redenen;
b. langdurige arbeidsongeschiktheid ;
c. frequent ziekteverzuim met onaanvaardbare gevolgen;
d. disfunctioneren;
e. verwijtbaar handelen of nalaten;
f. werkweigering wegens een ernstig gewetensbezwaar;
g. verstoorde arbeidsverhouding;
h. andere omstandigheden, dan hiervoor genoemd, die zodanig zijn dat van de werknemer niet kan worden gevergd de arbeidsovereenkomst te laten voortduren.
Deze gronden staan op zichzelf en kunnen, onder de huidige wetgeving, niet worden gecombineerd. Binnen dit limitatieve grondenstelsel kan de rechter niet in alle gevallen waarin dat redelijk wordt geacht, tot ontslag komen.
Nieuw: cumulatiegrond
Er kunnen zich omstandigheden voordoen uit meerdere ontslaggronden die tezamen een ontslag wel rechtvaardigen. In de WAB is dan ook geregeld dat ontslag mogelijk wordt als sprake is van een optelsom van twee of meer van de ontslaggronden genoemd onder c, d, e, g of h. Deze nieuwe mogelijkheid, wordt de zogenaamde cumulatiegrond (i-grond) genoemd.
Het doel hiervan is om het voor werkgevers makkelijker te maken om tot ontslag te komen en zodoende het vaste contract aantrekkelijker te maken.
De cumulatiegrond maakt het dus bijvoorbeeld mogelijk om een werknemer te ontslaan wegens disfunctioneren in combinatie met een verstoorde arbeidsverhouding. Of disfunctioneren, een verstoorde arbeidsverhouding én verwijtbaar handelen. Samengevoegd kan dit leiden tot een voldragen ontslaggrond.
Let wel, deze cumulatie geldt niet voor de a-, b- of f-grond. Als een disfunctionerende werknemer op basis van de afspiegeling bij bedrijfseconomische redenen niet voor ontslag in aanmerking komt, dan kan dat niet alsnog worden gerepareerd met de cumulatiegrond.
Extra vergoeding
Deze i-grond als ontslaggrond kan wel duurder uitvallen. Rechters kunnen aan de werknemer een extra vergoeding toekennen van maximaal een halve (50%) transitievergoeding (bovenop de transitievergoeding).
Deze constructie doet denken aan de kantonrechtersformule, waarbij de rechter met de correctiefactor de ontslagvergoeding hoger of lager kon laten uitvallen. Ook in dit geval bepaalt de rechter de hoogte van de extra vergoeding aan de hand van de omstandigheden van het geval.
Berekening?
Op welke wijze rechters deze vergoeding gaan berekenen, is nog niet duidelijk. In de wetgeschiedenis staat dat de gevolgen van het ontslag geen rol spelen, dat is immers verdisconteerd in de transitievergoeding. Ook de ernstige verwijtbaarheid speelt geen rol, aldus de regering.
Welke elementen rechters bij de berekening dan wel zullen betrekken, zal zich in de jurisprudentie moeten uitkristaliseren.
Tot slot
Een beroep doen op de cumulatiegrond kan alleen in procedures die ná 1 januari 2020 zijn gestart. In procedures die vóór 1 januari 2020 zijn gestart, kan ook na 1 januari 2020 geen beroep worden gedaan op de cumulatiegrond.
Neemt u gerust contact op als u vragen heeft over ontslag of de extra transitievergoeding. Ook kan ik voor u beoordelen of het ontslagdossier voldoende is om tot een ontbinding bij de kantonrechter te kunnen komen.