In een aantal blogs ga ik in op de verschillende wijzigingen in de WAB – Wet Arbeidsmarkt in Balans. Deze blog gaat over de Transitievergoeding en de compensatie daarvan.
Transitievergoeding vanaf dag 1
In de wet staat hoe de transitievergoeding moet worden berekend. Tot 1 januari 2020 geldt dat een werknemer pas recht krijgt op een transitievergoeding als de arbeidsovereenkomst ten minste 24 maanden heeft geduurd. Met de komst van de WAB, krijgt elke werknemer vanaf de eerste dag van de arbeidsovereenkomst recht op een transitievergoeding.
Let op: ook als een werknemer een contract heeft voor bepaalde tijd en dit contract op uw initiatief, als werkgever, niet wordt verlengd, heeft de werknemer recht op de transitievergoeding. Ook bij een opzegging tijdens proeftijd.
Hoogte transitievergoeding
De hoogte van de transitievergoeding wordt nu berekend over de eerste 10 jaar (1/3 maandsalaris) en ná 10 jaar (1/2 maandsalaris). De verhoging van de opbouw na 10 jaar wordt afgeschaft. De hoogte wordt, ongeacht de lengte van het dienstverband, berekend aan de hand van 1/3 maandsalaris per dienstjaar.
Daarbij komt dat de duur van het dienstverband niet langer afgerond wordt op halve jaren. De transitievergoeding wordt per dag berekend.
Overigens vervallen per 1 januari 2020 de tijdelijke overbruggingsregelingen voor 50-plussers en kleine werkgevers bij bedrijfseconomische omstandigheden.
Compensatieregelingen
Ook worden twee compensatieregelingen voor de transitievergoeding ingevoerd. Dit is deels al buiten de WAB geregeld en deels in de WAB.
-
Compensatie bij langdurige arbeidsongeschiktheid
Er is in de afgelopen jaren al veel te doen geweest over slapende dienstverbanden. Als de arbeidsovereenkomst van een langdurig arbeidsongeschikte werknemer wordt beëindigd door de werkgever, heeft ook die werknemer recht op een transitievergoeding. Aangezien de werkgever dan al vaak 2 jaar het loon heeft doorbetaald (en overige kosten heeft gemaakt), wordt deze vergoeding vaak als onrechtvaardig beschouwd. Toch geldt hiervoor, mede vanuit discriminatoir oogpunt, geen uitzondering.
De nieuwe compensatieregeling komt de werkgever hierin tegemoet. Als een werknemer wegens langdurige arbeidsongeschiktheid uit dienst gaat (via opzegging of een beëindigingsovereenkomst), recht heeft op de transitievergoeding en de werkgever de transitievergoeding heeft betaald, dan kan de werkgever hiervoor worden gecompenseerd door UWV.
De eis is dat de werknemer minimaal 2 jaar ziek moet zijn geweest. Aangezien op grond van de WAB ook bij kortdurende contracten een transitievergoeding moet worden betaald, geldt voor een werknemer die bijvoorbeeld één jaar in dienst is geweest en 6 maanden ziek, dat de arbeidsovereenkomst wel eindigt, de werknemer recht heeft op een transitievergoeding, maar de werkgever daarvoor niet wordt gecompenseerd.
Werkgevers kunnen vanaf 1 april 2020 een aanvraag indienen. De aanvraag moet binnen 6 maanden ná volledige betaling worden ingediend (bij betaling in termijnen, na de laatste termijn). Betaling is datum afschrijving van de bankrekening van de werkgever. UWV beslist in principe binnen 8 weken.
De compensatieregeling heeft terugwerkende kracht tot 1 juli 2015. Let op: aanvragen voor transitievergoedingen die op of na 1 juli 2015 zijn betaald, moeten worden ingediend vóór 1 oktober 2020. In deze gevallen heeft UWV een beslistermijn van 6 maanden.
-
Compensatie bij beëindiging werkzaamheden van de onderneming vanwege pensionering of ziekte of gebreken van de (kleine) werkgever
De compensatieregeling voor de kleine werkgever geldt als de onderneming wordt beëindigd vanwege ziekte of pensionering. De regering gaat ervan uit dat een ondernemer in principe zoekt naar een opvolger. Als dat onverhoopt niet lukt, dan heeft de ondernemer geen andere optie dan dat hij de onderneming moet sluiten. Alle werknemers moeten worden ontslagen en ineens moet elke werknemer de transitievergoeding ontvangen. Dit is een ongewenst financieel risico, aldus de regering.
Om voor de compensatie in aanmerking te komen, moet aan een aantal eisen worden voldaan:
- Er moet sprake zijn van een beëindiging van de onderneming (volledige beëindiging, niet gedeeltelijk).
- Vereist is toestemming van UWV voor opzegging van de arbeidsovereenkomst van ten minste één werknemer of, als UWV toestemming weigert, ontbinding door de kantonrechter van ten minste één arbeidsovereenkomst.
De reden is uiteraard bedrijfseconomisch, het vervallen van arbeidsplaatsen wegens beëindiging van de onderneming. - Daarbij moet het gaan om een kleine werkgever.
Op 1 januari van het kalenderjaar waarin het verzoek bij UWV of de kantonrechter wordt ingediend, werken minder dan 25 werknemers bij de werkgever. - De reden voor beëindiging van de onderneming is pensionering of ziekte van de ondernemer.
Uit het conceptbesluit waarin deze compensatieregeling verder is uitgewerkt, blijkt dat deze regeling in werking treedt met ingang van 1 januari 2021. Deze compensatieregeling heeft geen terugwerkende kracht, dus ondernemers die hun bedrijf beëindigingen vóór 1 januari 2021 krijgen geen compensatie.
Tot slot
Ook voor de maatregelen ter zake de transitievergoeding is het tijdstip voor inwerkingtreding 1 januari 2020 (met uitzondering van de compensatieregeling bij pensioen of ziekte). Is een procedure bij UWV of de kantonrechter gestart vóór 1 januari 2020, dan blijft de huidige/oude berekening van de transitievergoeding gelden, ook in hoger beroep.
Let op, voor arbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd die ná 1 januari 2020 op initiatief van de werkgever niet worden verlengd, geldt de nieuwe transitievergoeding.
Het is raadzaam om met name de aankomende maanden goed te kijken naar de vergoeding die moet worden betaald. Wat is het juiste moment om een arbeidsovereenkomst te beëindigen? Verlengt u nog een contract als u twijfelt, terwijl u dan in 2020 mogelijk de transitievergoeding moet betalen? En kunt u gebruik maken van de compensatieregelingen?
Voor vragen, neemt u dan contact op met onze arbeidsrechtspecialist Linda Jacobs.