Je zet een stap in je achtertuin en je kunt je paard al zien en knuffelen. Hoe gezellig en ideaal zou dat zijn? Gewoon je paard houden in je achtertuin bij je woonhuis. Waarom zou dat niet kunnen?
Zo gemakkelijk blijkt dat in de praktijk niet te zijn. Wat voor een hond of een kat vanzelfsprekend is, geldt niet voor een paard, schreef mijn praktijkbegeleider Caren Schipperus al in 2021. Het houden van een paard past niet zondermeer bij een woonbestemming. Maar wanneer is een woonbestemming daadwerkelijk geschikt voor een paard?
Onlangs ontvingen wij een mail van een mevrouw die een twee-onder-één kapwoning had gevonden in een stad. Deze mevrouw vroeg of zij bij die woning in de stad een paard kon houden.
Misschien zijn er meer mensen die de behoefte hebben om te weten waar je rekening mee moet houden als je een paard wil houden bij je woonhuis. Dit zal ik bespreken in deze blog. Na het lezen van deze blog kun je gemakkelijker bepalen of je bij je een woonhuis (waar je al woont, of wat je misschien wilt kopen) een paard mag houden.
Vooraf is het goed om er rekening mee te houden dat het over het algemeen niet gebruikelijk en passend is om een paard te houden in een gewone/gemiddelde woonwijk.
Waarom worden paarden niet hetzelfde behandeld als honden en katten?
Om te beginnen zal ik toelichten wat het grote verschil is tussen het houden van een paard of bijvoorbeeld het houden van een kat of een hond bij een woonhuis. Een paard is in principe minder gangbaar om bij een woonhuis te houden in vergelijking met een kat of een hond. De reden hiervoor is dat paarden veel meer geur[1] en geluid[2] met zich meebrengen. Daarnaast hebben paarden vaak een aantrekkende werking op ongedierte, zoals bijvoorbeeld vliegen (het voedsel heeft een aantrekkende werking op muizen en ratten). Daarom bestaat er een grotere kans dat personen in de omgeving hinder gaan ervaren. De hinder kan ervoor zorgen dat personen in de omgeving gaan vragen naar handhaving en gaan klagen. Hier zal later in deze blog nader op in worden gegaan.
Welke regels gelden er?
Soms kan in de APV of in een omgevingsplan (voorheen: bestemmingsplan) staan of het houden van paarden onder bepaalde voorwaarden is toegestaan.
Vaak zijn er geen regels te vinden in een omgevingsplan over het houden van dieren waardoor een rechter regelmatig moet oordelen over dit soort zaken.
Jurisprudentie
Als de APV of het omgevingsplan geen houvast bieden, zijn er dus regels in de jurisprudentie ontwikkeld.
Uit jurisprudentie is het volgende gebleken. Om te kunnen bepalen of je een paard daadwerkelijk mag houden bij je woonhuis (woonbestemming) moet er gekeken worden naar de ruimtelijke uitstraling gezien de aard, de omvang en de intensiteit.[3] De grootte van het perceel, de ligging van het perceel, de omgeving en de relatie met het buitengebied zijn daarom bepalend. Het houden van een paard moet immers passend zijn voor de woonbestemming.[4]
Omgevingskenmerken
Is het woonhuis gelegen in een dichtbebouwde woonwijk met twee-onder-een-kapwoningen of vrijstaande woningen? Is het woonhuis gelegen dicht bij de stad of juist in het buitengebied? Woon je in een rijtjeswoning met een klein perceel midden in de stad of woon je juist buiten de bebouwde kom, maar is het perceel wel omsloten door andere percelen? Dit soort kenmerken zijn bepalend voor de vraag of het houden van een paard bij een woonbestemming wel of niet mag.
Handhaving
Mensen die op korte afstand wonen bij een perceel waar een paard wordt gehouden, kunnen hinder ervaren. Zij kunnen dan een handhavingsverzoek indienen bij de gemeente. De gemeente kan beoordelen of het houden van een paard past bij de desbetreffende woonbestemming. Uiteindelijk kan zo’n handhavingsverzoek zelfs uitmonden in een rechtszaak. Een rechtszaak wil natuurlijk iedereen het liefst vermijden. Vandaar dat het zo van belang is dat je alleen een paard houdt bij je huis als het zeker past bij de woonbestemming.
Aanbevelingen voor de praktijk
Ik heb de mevrouw die bij een tweekapper in de stad een paard wilde houden, aanbevolen om op zoek te gaan naar een woonhuis dat gevestigd is buiten de bebouwde kom, in het buitengebied, op een perceel met een landelijk karakter, dat zo min mogelijk direct wordt omsloten met woningen. Ik heb haar geadviseerd dat het perceel ook een groot oppervlak moet hebben.[5] Een paard moet immers voldoende ruimte hebben! Een woonperceel met deze kenmerken is het meest geschikt voor het houden van een paard. Tot slot is het in ieder geval verstandig om het omgevingsplan en de APV te raadplegen.
Conclusie
De feiten en omstandigheden zijn per locatie erg verschillend. Het is daarom nog best complex om voor je eigen woonhuis met zekerheid te kunnen beoordelen of je een paard mag houden. Schroom daarom niet om contact op te nemen met ALEX advocaten. Met onze kennis en ervaring met dit soort zaken beantwoorden wij graag jouw vragen. Hopelijk is de bovenstaande informatie in ieder geval al bruikbaar.
Sylvie studeert aan de Fontys Avans Juridische Hogeschool. Deze blog is geschreven in het kader van haar 3e jaars praktijkstage (periode januari – juni 2024).
[1] Lichaamsgeur, mest en urine.
[2] Hinniken, briesen, hoefgetrappel.
[3] RvS 20-11-2019, ECLI:NL:RVS:2019:3803.
[4] RBNHO 12 -12 2022, ECLI:NL:RBNHO:2022:11057.
[5] ‘Beleid m.b.t. het hobbymatig houden van paarden e.d. binnen de bebouwde kom’ (gemeente Goes), beleidsregels Schuilhutten en Paardenbakken, Gemeenteblad van Tytsjerksteradiel.
