Veel werkgevers zijn belast met de verantwoordelijkheid voor afdracht van pensioenpremies voor hun personeel. Vooral wanneer de onderneming op grond van de Wet verplichte deelneming in een bedrijfstakpensioenfonds 2000 (Wet Bpf) onder een verplicht gesteld bedrijfstakpensioenfonds valt. De werknemer moet zijn werknemers dan aanmelden bij een pensioenfonds en hen een pensioenregeling van het pensioenfonds aanbieden. In dit systeem schuilt een risico voor bestuurders op hoofdelijke aansprakelijkheid voor de pensioenpremies als de onderneming in financieel zwaar weer komt.
Mededelingsplicht
Uitgangspunt is dat de rechtspersoon de pensioenpremies (al dan niet via inhouding op het loon van de werknemers) voldoet aan het pensioenfonds. Als een rechtspersoon in financiële moeilijkheden komt en niet meer in staat is om de premies voor haar werknemers te voldoen, dan moet dat zo snel mogelijk worden gemeld bij het pensioenfonds. De gedachte achter deze mededelingsplicht is dat het pensioenfonds op de hoogte raakt van de betalingsproblemen en kan nadenken over hoe verder te handelen.
Aansprakelijkheid bestuurder
Een bestuurder hoeft in principe niet te vrezen voor bestuurdersaansprakelijkheid als hij tijdig de hiervoor genoemde mededeling heeft gedaan én hem ook overigens geen verwijt kan worden gemaakt omtrent de financiële problemen.
Wanneer niet tijdig wordt gemeld dat er financiële problemen zijn, dan geeft de Wet Bpf een vermoeden dat het niet-betalen van de pensioenpremies aan de bestuurder is te wijten en is de bestuurder aansprakelijk.
Dit vermoeden kan door de bestuurder worden weersproken, maar hij moet dan eerst aantonen dat het niet aan hem is te wijten dat er niet op tijd melding is gedaan van de financiële problemen. Wanneer hij daarin slaagt, mag de bestuurder proberen te bewijzen dat het niet aan hem is te wijten dat de pensioenpremies niet zijn betaald. Het betreft hier dus een tweetraps-verweer. De gedachte van de wetgever bij deze opzet is dat het niet tijdig melden van betalingsonmacht zodanig onzorgvuldig is, dat het recht op weerlegging van het vermoeden dat het niet-betalen aan de bestuurder is te wijten wordt verspeeld.
Dwangbevel
Als de bestuurder er niet in slaagt om dit tweetraps-verweer succesvol te voeren, dan is hij hoofdelijk aansprakelijk voor de achterstallige pensioenpremies. Het pensioenfonds kan een dwangbevel uitvaardigen tegen de bestuurder. Dit dwangbevel houdt in dat de bestuurder nog één keer in de gelegenheid wordt gesteld om te betalen, zulks binnen 8 dagen nadat het dwangbevel aan de bestuurder is betekend. De bestuurder is overigens dan ook aanvullende kosten zoals rente, boete en aanmaningskosten verschuldigd.
Na het verstrijken van de 8 dagen zonder dat betaling heeft plaatsgevonden, kan het dwangbevel ten uitvoer worden gelegd. Een dwangbevel is een krachtig middel, want het levert een zogenaamde executoriale titel op. Dat betekent dat het pensioenfonds niet eerst naar de rechter hoeft, maar direct met het dwangbevel in de hand over kan gaan tot het innen van de vordering door middel van het verkopen van zaken van de bestuurder.
Verzet
Een bestuurder kan zich uiteraard verzetten tegen een dwangbevel. Dat moet binnen 30 dagen nadat het dwangbevel is betekend aan de bestuurder, waarbij de bestuurder een procedure bij de kantonrechter zal moeten starten. Komt de bestuurder in verzet, dan wordt de tenuitvoerlegging van het dwangbevel in principe geschorst.
Concluderend
Naast de in mijn eerdere blog beschreven – meer algemene – gronden voor bestuurdersaansprakelijkheid, schuilt ook in specifieke wetgeving gevaar voor bestuurders op aansprakelijkheid. Heeft u vragen over bestuurdersaansprakelijkheid? Neemt u dan contact met ons op, dan bekijken we wat we voor u kunnen doen!
Britt Loeffen
